Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, tv100, Radyo Viva, Show Radyo ortak canlı yayınında açıklamalarda bulunuyor.
Bakan Kurum’un açıklamalarından satır başları:
DEPREMİN VURDUĞU ŞEHİLERDE SON DURUM
6 Şubat sabahı bütün Türkiye derin bir acıyla 4.17’de uyandıç Kahramanmaraş merkezli 11 ili tesiri altında alan ve 14 milyonu etkileyen asrın en büyük felaketiyle karşı karşıya kaldık. Her afette olduğu üzere vatandaşımızın yanındaydık. Zelzeleden 2 saat sonra bölgeye gittik. Biz gittiğimizde arama kurtarma çalışmaları başlamıştı. O gün hava kuralları çok berbattı. Karayolu güzergahı yer yer çökmeler, kaymalar, kaya düşmeleri nedeniyle kısıtlı koşullarda imkan verebiliyordu. 11 vilayetimizde 270 bin işçiyle çalışmalar yapıldı. 4. günde çabucak hemen arama kurtarma çalışmaları kısmen bitmeye başladı. Çok kıymetli mucizelerle karşılaştık. Onlar bize umut oldular. Devletimiz her türlü imkanıyla oradaydı. 85 milyonu biz enkaz alanlarında gördük. 5 milyon 835 bin bağımsız kısım incelendi. Bina olarak 2 milyon 150 bin binada inceleme yapıldı. 876 bin 125 bağımsız kısmın ağır hasarlı, yıkık, acil yıkılacak ve orta hasarlı olduğunu tespit ettil. En büyük yıkım Hatay vilayetimizde. Şu an yalnızca konut bazında baktığınızda bir konutu 2 milyon liraya mal edeceğimizi düşünürsek yalnızca 1 trilyon 600 milyar lira yalnızca konutla alakalı ziyan konusu.
“11 VİLAYETİMİZDE ÇALIŞMALAR BAŞLADI”
Kalıcı konutların üretimi için eş vakitli çalışmalar başladı. 11 vilayetimizde çalışmalar başladı. Zelzelenin üzerinden 2 ay geçti, biz eş vakitli çalışıyoruz. 78 bin konutumuzun mukavelesini imzaladık. Bugün itibariyle 42 bin konutumuzun temelini attık. Ayın 13’ün sayın Cumhurbaşkanımız Malatya’ya teşrif edecekler. Malatya’da 100 bin konutun mukavelesini imzalamış olacağız.
“143 BİN TOKİ KONUTUMUZ DİMDİK AYAKTAYDI”
Bu zelzelede 143 bin TOKİ konutumuz dimdik ayaktaydı. TOKİ’miz burada çok değerli bir imtihan verdi. Kısmen hasar oldu fakat hiçbir binamız yıkılmadı. Bu binalarda yaşayan 600 bin insanımızın burnu bile kanamadı.
“MAYIS AYININ SONUNA KADAR 319 BİN KONUTU BAŞLATMAYI HEDEFLİYORUZ”
Rezerv alanlarda hedefimiz 1 yıl içerisinde vatandaşlarımıza konutları teslim etmek. Mayıs ayının sonuna kadar 319 bin konutu başlatmayı hedefliyoruz. Şu anda 78 bine geldik. 13’ünde 100 bin kontratını imzalayacağız. Toplamda 650 bin konutu başlatmış olacağız. Daha evvelki zelzelelerde biz 6. ayda teslimlere başladık. Burada da tıpkı anlayışla yapacağız. Verdiği kelamı tutan bir devlet yönetimi kelam konusu.
TARİHİ DOKU NASIL KORUNACAK?
Yıkılmış tarihi binaları yine ayağa kaldıracağız. Tescilli binaların olduğu yer sağlamsa orada birebir mimariyle koyacağız. Yerinde sorun varsa en yakın yere taşıyacağız.
Konut yapacağımız her yerde taban etüdleri yapıyoruz. Ovadan dağlara yanlışsız yerleşim planı ön görüyoruz. Yer etüdü konut imaline uygunda çalışma başlattık.
YENİDEN İMAR BARIŞI ÇIKAR MI?
İmar barışıyla ilgili şuan bir durum kelam konusu değil. İmar barışının çıkmasının sebebi binaların sağlam olduğunu kanıtlamak üzerine çıkarılan bir düzenleme değil. Kanun içeriğine baktığımızda burada oturan vatandaşlarımızın elektriğinin, suyunun bağlayamaması ve hala burada oturuyor olması. Yine binalar yapılana kadar o binanın kayıt altına alınması. İmar barışına dahil olmak binanın sağlam olduğu manasına gelmez. Biz bunu vatandaşımıza söyledik. O bina kentsel dönüşüm projesine girene kadar ayakta durabilir ancak girdiği vakit o haklara sahip değil. Kaçak katı, kısmı varsa yeni yönetmelikle yapılan projeye dahil olmayacak.
“3 MİLYON 300 BİN KONUTUN DÖNÜŞÜMÜNÜ SAĞLADIK”
Kentsel dönüşüm seferberliği başlattık. 3 milyon 300 bin konutun dönüşümünü sağladık. Sarsıntıda yıkılan binaların yüzde 96,4’ü 1999 öncesi yapılmış. Yıkılan binaların yüzde 6’sı imar barışına dahil.
NEDEN BU KADAR ÇOK BİNA YIKILDI?
Antakya’da yıkımının nedeni merkezde sıvılaşmanın olması. Taban kalitesi yumuşak yere dönüyor. Vilayet il, ilçe ilçe tespitler yapıyoruz. Bunları hocalarımızla paylaştığımızda ‘bizde bu türlü çalışma yok’ dediler. Binalar personellik yanılgıları, projeye uygun olmayan yapılar, taban sıvılaşması nedeniyle yıkıldı. Yeni binaların yıkılması kabul edilemez. Sorumlulardan hesap soracağız.
“MÜTEAHHİT İLE YAPI KONTROL FİRMALARINI AYIRDIK”
Müteahhit ile yapı kontrol firmalarını ayırdık. Yapı kontrol firmaları yönetim üzerine bu işi yürütüyorlar. Bu işi ayırdık ve kura sistemine dayalı yaptık. Yeni yönetmelikler hayata geçmeli.
“BELEDİYELERİMİZ İŞİN İÇİNE GİRMEK ZORUNDA”
Deprem bütçesine milyarlarca lira koyacağız deyip hiçbir icraat yapmamakla olmaz. 2 ayda 78 bin konutu yapan irade, 650 bin konutu da inşallah 1 yıl içerisinde vatandaşına teslim eder. Nasıl afetin birinci anında topyekün bu çabayı verdiysek tüm kentlerimizde vermek zorundayız. Belediyelerimiz işin içine girmek zorunda
TÜRKİYE’NİN AFET BAKANLIĞINA MUHTAÇLIĞI VAR MI?
Bence yok, temel olan AFAD’ı güçlendirmemiz, AFAD’ı müdafaamız, AFAD’ın bünyesini daha da dinamik hale getirmemiz gerekir.
Pandemi süreciyle birlikte tedarik zincirinde bozulmaya sebebiyet verildi. Herkes fedakarlık yapmak zorundaydı. Geçiş sürecinde kiracımıza takviye olmak hedefiyle bu düzenlemeyi yaptık. Temmuz’dan sonra bu süreç devam ederse mühlet uzatılacak.
“İSTANBUL’DA 1,5 MİLYON KONUT RİSKLİ”
İstanbul’da 5,9 milyon konut var. Bu konutların 1,5 milyonu riskli. İstanbul’da böylesi bir zelzele ülkemizi felakete sürükler. Bu ulusal güvenlik sıkıntısı, bu kadar kıymetli. İstanbul’da bu türlü bir zelzeleye hazırlıklı girmezsek, Türkiye’nin ikbali noktasında çok kıymetli bir sıkıntıyla karşılaşırız.